31 май-Бөтендөнья тәмәкесез көн

2019 елның 31 мае, җомга

31 майда Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы (ВОЗ) һәм аның партнерлары Бөтендөнья тәмәкесез көнен билгеләп үтәләр. Еллык кампания тәмәке куллануның һәм пассив тәмәке тартуның зарарлы һәм үлемгә китергән нәтиҗәләре турында киң мәгълүмат бирү, шулай ук тәмәке куллануны теләсә кайсы формада киметүгә ярдәм итү өчен сәбәп булып тора.

Тәмәке һәм упкә сәламәтлеге

Тәмәке тарту үпкә яман шеше үсешенең төп сәбәбе булып тора, һәм аның өлешенә дөньяда бу чирдән үлүнең өчтән икесе туры килә. Тәмәке төтененең өй шартларында һәм эштә йогынтысы да үпкә яман шеше куркынычын арттыра. Тәмәке тартудан баш тарту үпкә яман шеше белән авыру куркынычын киметергә мөмкин: тәмәке тарту туктатылганнан соң 10 елдан соң үпкә яман шеше үсү куркынычы тәмәкече өчен куркыныч белән чагыштырганда яртылаш кими.

Тәмәке тарту үпкәләрнең озакка сузылган обструктив авыруына  — үпкәдәге гной слизи туплануга авыр ютәл һәм сулыш авыруына сәбәпче булып тора.  Яшь вакытта тәмәке төтененнән баш тарта башлаган кешеләр арасында үпкәләрнең озакка сузылган обструктив авыруы аеруча биек, чөнки тәмәке төтененең үсеше шактый акрыная. Тәмәке шулай ук астманы да авырлаштыра, ул активлыкны чикли һәм эшкә сәләтлелекне югалтуга китерә.

Тәмәке төтене токсиннары йогынтысына балаларның әнисе тәмәке тартуы нәтиҗәсендә үпкәләрнең үсеше һәм функциональ үсеше акрынаю күзәтелә. Тәмәке төтене йогынтысына кече яшьтәге балаларга астма, пневмония һәм бронхит барлыкка килү һәм көчәю, шулай ук түбән сулыш юлларының шәхси инфекцияләре яный.

Тәмәке төтенен һаваны пычратуның бик куркыныч формасы булып тора: анда 7 меңнән артык химик матдә бар, шуларның 69ы танылган канцерогеннар арасына керә. Тәмәке төтененең алыштыргысыз һәм артык исе нинди генә булмасын, ул һавада биш сәгатькә якын тоткарланырга мөмкин, ул кешеләрне үпкә яман шеше, хроник респиратор авыруларының яман шеше һәм үпкә функциясен киметү куркынычы астына куя. Ата-аналар һәм башка җәмәгатьчелек вәкилләре үз балаларының сәламәтлеген һәм үз сәламәтлеген ныгыту буенча чаралар күрергә тиеш, аларны тәмәке тартуга китергән зыяндан сакларга тиеш.

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International