Татарстан Росреестрында Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестры өземтәләрендәге үзгәрешләр турында сөйләделәр
2023 елның 1 мартыннан гражданнарның шәхси мәгълүматларын өстәмә яклауны тәэмин итәчәк закон үзгәрешләре үз көченә керә.
Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрыннан өземтә бирелгән хокук ияләре бары тик күчемсез милек хуҗасы үзенең фамилиясе, исеме, атасының исеме һәм махсус гариза буенча туган көне турында белешмәләр ачкан очракта гына мөмкин булачак. Моның өчен теләсә нинди уңайлы формада, шул исәптән онлайн, милекче Росреестрга мөрәҗәгать итә ала һәм Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрына тиешле язманы кертә ала. Күчемсез милек хуҗаларының шәхси мәгълүматларын ачу турындагы гаризаларны банкларның һәм Росреестрның үзара хезмәттәшлегенең мәгълүмат каналлары аша, шулай ук бүгенге көнгә инде һәркем файдалана алырлык барлык ысуллар (МФЦ, Росреестр сайты, Дәүләт хезмәтләренең бердәм порталы) аша бирергә мөмкин.
Мондый язма булмаса, Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестры белешмәләре нотариус соравы буенча язмача гариза нигезендә һәм бары тик гражданнарның хокукларын һәм законлы мәнфәгатьләрен яклау максатларында гына тапшырылырга мөмкин. Моның өчен нигез закон белән катгый регламентлана һәм нотариусның тулы җаваплылыгын күздә тота. Мәсәлән, бер гражданга, әгәр аның торагы торса, өстән кем хуҗа булуы турында мәгълүмат кирәк, яки күрше белән кишәрлек чиге буенча җир бәхәсе бар.
Күчемсез милек сату турындагы карарны кабул итеп, кызыксынган хокук хуҗасы килешүне үткәрүнең үтә күренмәлелеген тәэмин итү өчен үз мәгълүматларын ачарга әзер булачак, ә сатып алучы тарафыннан нотариаль гамәл кылу өчен гарызнамә биргәндә регламентны үтәү белән "законлы" кызыксыну кирәк булачак, бу сатып алучының үзен дә, нотариусны да тулы җаваплылыкны күздә тота. Бу кешеләрнең шәхси мәгълүматларының халык алдындагы мәнфәгатьләре һәм сакланышын тәэмин итәчәк.
Моннан тыш, сатучы Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрыннан өземтәне, аның милек хокукын раслаучы сатып алучыга тапшыра ала, ул аның чынлыгын Росреестр сайтындагы сервис ярдәмендә тикшерә алачак. "Фатир тарихын" тикшерү мөмкинлеген саклап калу максатларында закон гамәлдәге объект турында мәгълүматлар ачылганда объектның элеккеге милекчеләре турында белешмәләр ачуны күздә тота.
Мөрәҗәгать итүчеләрнең хокукларын яклау өчен Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрыннан өземтәнең дөреслеген махсус QR-код ярдәмендә тикшерергә мөмкин булачак. Росреестр тарафыннан цифрлы инструмент эшләнгән, ул ведомствоның рәсми сайтында (rosreestr.gov.ru) инде 2023 елның 1 мартыннан ук кулланылачак. Хәзерге вакытта сервис тестлаштыру уза. Документ тапшырылган, QR-кодны сканерлап, кызыксынган зат тәкъдим ителгән белешмәләрне раслау яки аларны кире кагу алачак. Бу килешү уздырганда потенциаль куркынычларны кире кагачак һәм аның юридик чисталыгын гарантияли.
Шул ук вакытта Закон юридик затлар булган күчемсез милек хуҗаларына кагылмый. Алар турындагы мәгълүматлар элеккечә һәркем өчен ачык булачак һәм Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестры күчермәләрендә күрсәтеләчәк.
Татарстан Росреестрында аңлатуларынча, хокук иясе ризалыгыннан башка Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрыннан шәхси мәгълүматларны тапшыруны тыю күчемсез милек базарында килешү уздырганда үзара җаваплылыкны арттырачак һәм мошенниклык очракларын булдырмаска ярдәм итәчәк.
«Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрында күчемсез милек хуҗалары турында мәгълүматларның тулы ачыклыгы күп гражданнарда, бигрәк тә картларда һәм ялгыз яшәүчеләрдә тынычсызлык тудырды. Күпләр хәтта аларның шәхси мәгълүматларының Бердәм дәүләт күчемсез милек реестрында ачык керү аша бирелгәнен дә белмәгәннәр. Мисал өчен, ялгыз яшәүче пенсионерның фатиры турында Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестры мәгълүматын алган теләсә кайсы зат, фатирның адресы, катында үзе урнашкан һәм милекченең үзе турында мәгълүматлар алган. Шулай итеп, хокукка каршы акыллары булган затларга мондый милекчегә физик йогынты ясау өчен әлеге мәгълүматтан файдалану берни дә комачауламый. Шәхси мәгълүматларны яклауны көчәйтү инициативасы мондый очракларны минимальләштерүгә юнәлдерелгән, - дип шәрехли Татарстан Росреестры җитәкчесе урынбасары Нияз Галиәкбәров.
Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрында күчемсез милек хуҗалары турында мәгълүматларның тулы ачыклыгы күп гражданнарда, бигрәк тә картларда һәм ялгыз яшәүчеләрдә тынычсызлык тудырды. Күпләр хәтта аларның шәхси мәгълүматларының Бердәм дәүләт күчемсез милек реестрында ачык керү аша бирелгәнен дә белмәгәннәр. Мисал өчен, ялгыз яшәүче пенсионерның фатиры турында Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестры мәгълүматын алган теләсә кайсы зат, фатирның адресы, катында үзе урнашкан һәм милекченең үзе турында мәгълүматлар алган. Шулай итеп, хокукка каршы акыллары булган затларга мондый милекчегә физик йогынты ясау өчен әлеге мәгълүматтан файдалану берни дә комачауламый. Шәхси мәгълүматларны яклауны көчәйтү инициативасы мондый очракларны минимальләштерүгә юнәлдерелгән,» - дип шәрехли Татарстан Росреестры җитәкчесе урынбасары Нияз Галиәкбәров.
Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестры мәгълүматын төп турыдан-туры Роскадастр тәшкил итә. Ел саен татарстанлылар Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрыннан 6 млн. чамасы мәгълүмат соратып ала.
«Без шулай ук Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестры шәхси мәгълүматны хокук иясе ризалыгыннан башка тапшыруны тыю күчемсез милек базарында килешүләр уздырганда үзара җаваплылыкны арттырачак һәм мошенниклык очракларын булдырмаска ярдәм итәчәк, дип саныйбыз. Моннан тыш, мондый чара базарның намуссыз катнашучыларын Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестры мәгълүматларны сатып
алу һәм игезәк сайтлар булдыру мөмкинлегеннән мәхрүм итәчәк. Халыкара тәҗрибә шулай ук күчемсез милек объектлары милекчеләре турындагы белешмәләрне өченче затларга тапшыру рөхсәт ителмәвен, йә законнар белән шактый чикләнгәнен күрсәтә »- дип шәрехли Татарстан Республикасы буенча Роскадастр филиалы директоры урынбасары Андрей Парамонов.
Белешмә
Дәүләт Думасы I укылышта Күчемсез милекнең бердәм дәүләт реестрында булган белешмәләрне хокукка каршы тарату өчен җаваплылык билгеләү турында Росреестр закон проектын кабул итте.
Аерым алганда, БДКМР мәгълүматларын хокукка каршы тарату өчен 15 меңнән 25 мең сумга кадәр (гражданнар өчен), 40 меңнән 50 мең сумга кадәр (вазыйфаи затлар өчен), Административ хокук бозулар турындагы эшләр Росреестр тарафыннан кузгатылачак, ә судта каралырга тәкъдим ителә.