Татарстанның Росреестры һәм Роскадастры бакча җирләренә кадәр газны ничек бушлай үткәрергә икәнен аңлаттылар

Исегезгә төшерәбез, Россиядә, димәк, Татарстанда да бакчачылык ширкәтләрен бушлай догазификацияләү буенча дәүләт программасын гамәлгә ашыруга керештеләр. Безнең республикада социаль догазификация шартларына 196 бакча ширкәтендәге 16,5 мең йорт биләмәсе эләгә

Бүген без студиягә әлеге социаль программада катнашу процедурасын ачыкларга ярдәм итәчәк экспертларны чакырдык. Болар-Татарстан Росреестры вәкиле Алсу Сафина һәм Татарстан Республикасы буенча Роскадастр вәкиле Яна Галләмова.

- Радио тыңлаучыларыбызга шуны искәртәсем килә: быел февраль аенда Федераль Җыенга Юлламасында дәүләт башлыгы бакча ширкәтләрен социаль газлаштыру программасына кертү кирәклеге турында белдергән иде. Барлык СНТлар да бу программада катнаша аламы? Алсу Шамильевна, әлеге программага СНТ кертү шартлары турында сөйләгез әле?

Алсу Сафина

- Әлегә сүз торак пунктларда торак йортлар урнашкан бакча җирләре чикләренә кадәр газны бушлай үткәрү турында бара. Шул ук вакытта торак пункт газлаштырылырга тиеш яки газлаштыру программасы агымдагы елда СНТ чикләренә кадәр газ челтәрләре төзүне күздә тота. СНТны газлаштыру планнары-графиклары субъектларның хакимият органнары тарафыннан раслана. Киләсе мөһим шарт-торак йортка хокук теркәлергә тиеш. Газ торак йортлар урнашкан бакча җирләре чикләренә кадәр бушлай үткәрелүенә игътибар итәм. Турыдан-туры торак йортларга кадәр-йорт милекчесе.

 Газ кертү бәясе йөз мең сумнан артык тәшкил итәргә мөмкинлеген исәпкә алсак, газ торбасын хәтта җир кишәрлеге чикләренә кадәр дә кертү – гражданнар өчен яхшы ярдәм. Сез программада катнашуның мөһим шартларының берсе хокукны теркәү дип әйттегез.  Монда гражданнарның игътибарын нәрсәгә юнәлтергә мөмкин? 

Алсу Сафина

- Чыннан да, беренче чиратта милекчегә, әгәр ул моны эшләмәгән булса, торак йортка милек хокукын теркәргә кирәк. Бердәм дәүләт күчемсез милек реестрында күчемсез милек объектларына хокуклар турында белешмәләр булу/булмау турындагы мәгълүматны Росреестрда белергә мөмкин.

- Торак йортка милек хокукын теркәү өчен нинди документлар кирәк?

Алсу Сафина

- Дәүләт кадастр исәбенә алу һәм (яисә) хокукларны дәүләт теркәвенә алу турында гариза.

 Техник план.

- Җир кишәрлегенә хокук билгеләүче документ.

- Дәүләт пошлинасын түләү турында квитанция.

- Алсу Шамилевна, югарыда әйткәнегезчә, йортка хокукларның теркәлүе мөһим. Ә җир кишәрлеген теркәү кирәкме?

Алсу Сафина

- Әгәр бакчачының җир кишәрлегенә хокукы булмаса, ул аны 2031 елның 1 мартына кадәр, 25.10.2001 № 137-ФЗ Законның 3 статьясының 2.7 пунктында каралган очракта, милеккә сату-алу үткәрмичә генә, түләүсез сатып ала ала). Бу очракны аңлатырга.

- Яна Сергеевна, әгәр участокта бакча йорты булса? Бушлай газ кертеп булмаячакмы инде?

- Игътибар итәргә кирәк, әгәр участокта «торак булмаган» билгеләнештәге бакча йорты булса, аны торак йортка күчерергә кирәк (РФ Хөкүмәтенең 28.01.2006 № 47 карары нигезендә). «Торак булмаган "статусы булган бакча йортын "торак" статусына күчерү әлеге объектның даими яшәү һәм прописка рәсмиләштерү өчен яраклы булуын раслау өчен кирәк. Йорт барлык төзелеш нормаларына туры килергә һәм анда ел әйләнәсе яшәү өчен барлык шартлар да булырга тиеш. Шул ук вакытта аны «жилой» га күчерү түбәндәге очракларда барып чыкмаячагына игътибар итәргә кирәк:

- кулга алу, залог һәм башка чикләүләр рәвешендәге йөкләмәләр булганда;

- бина ипотекада булса.

Әгәр дә югарыда санап үтелгән чикләүләр юк икән, сез хәзер үк үзегез өчен йортны күчерү белән шөгыльләнә башларга кирәкме икәнлеген аңлый аласыз, аның нигезендә эксперт урынга чыкканда йортның аларга туры килүен бәяли.

 Бу нинди таләпләр, төгәлрәк буламы?

Әйе, бүген гражданнарның бакча йортларын ел буе яшәрлек итеп төзекләндерүләре сирәк түгел. Шул ук вакытта документларда барысы да башкача. Шулай итеп, экспертны чакырганчы һәм аның чыгып китүенә түләгәнче, сез мөстәкыйль рәвештә беренче карашка, әйтик, күзгә күренгән критерийларны бәяли аласыз:

- Инженерлык челтәрләре һәм коммуникацияләр (җылыту, газлаштыру, суүткәргеч) бармы, алар уңайлы урнашкан һәм йортта яшәүчеләрне эксплуатацияләгәндә имгәтә алмаячак.;

- Таяныч конструкцияләрнең торышы нинди (җимерелү куркынычы булмаска тиеш);

—диварлар җылытылырга һәм аларның биеклеге 2,5-2,7 м дан артып китәргә тиеш. климат районына карап;

- Идән дәрәҗәсе җирнең планлаштырылган билгесеннән түбән булган торак биналар булырга тиеш түгел;

- бәдрәф, ванна (душ бүлмәсе) һәм бүлмәләр өстендә кухня булмау;

 бүлмәләрдә һәм кухняда турыдан-туры табигый яктырту;

- бинага су эләгүдән саклау (явым-төшемнәр, грунт сулары);

- санузел һәм гамәлдәге вентиляция системасы булу;

- бинаның нигезе булырга тиеш.

 Әгәр эксперт уңай нәтиҗә әзерләсә, алга таба нишләргә?

Йортның барлык кирәкле таләпләргә туры килүе турында ахыргы карарны СНТ урнашкан урын буенча Башкарма комитет кабул итә. Экспертның әзерләнгән бәяләмәсе белән нәкъ менә шунда мөрәҗәгать итәргә кирәк. Әгәр Башкарма комитет уңай карар кабул итсә, ул документларны мөстәкыйль рәвештә Росреестрга тапшыра, ул, үз чиратында, сезнең йортның билгеләнешен үзгәртә дә.

 Димәк, шул вакыттан башлап ЕГРН выпискасында өйгә газ кертү өчен барысы да ничек кирәк?

Эш аз кала. Билгеләнешен үзгәртүдән тыш, атамасын да үзгәртергә кирәк. «Бакча йорты» урынына «торак йорт» булырга тиеш. Моның өчен кадастр инженерын чакырырга кирәк, ул техник план әзерләячәк. Аны шулай ук Росреестрга бирәсез, КФҮ  офислары аша мөмкин, роскадастрның күчмә хезмәтләре аша мөмкин, бу шактый уңайлырак.

Росреестр исемен үзгәрткәннән соң, газ үткәрү өчен выпискада барысы да тиешенчә дип әйтергә була.

Алга таба Газпром өчен кирәк булачак тагын бер документ кала — ул техник паспорт. Игътибар итәбез, аны лицензияле оешмалар гына әзерләргә хокуклы. Татарстан Республикасында андыйлар өчәү генә, шуларның берсе-Роскадастрның Татарстан Республикасы буенча филиалы.

Һәм инде без филиал хезмәтләре турында сөйләшә башлагач, билгеләп үтәсе килә, югарыда санап үтелгән барлык документларны, эксперт бәяләмәсеннән алып техник паспортка кадәр, Роскадастр белгечләре бер генә чыгу ясап әзерләячәкләр, аның кысаларында эксперт бәяләмәсе өчен йортның яраклылыгы һәм барлык техник документацияне әзерләү өчен эшләр башкарачаклар. Вакытны һәм акчаны экономияләү аермачык.

Өстәвенә, Роскадастр гына турыдан-туры арадашчылардан башка хезмәт күрсәтә.

 Бакчачылык ширкәтләре членнарына тагын нинди адымнар ясарга кирәк?

Роскадастр

- СНТ әгъзаларының гомуми җыелышын үткәрергә кирәк, анда урнашкан торак йортларга газ кертү турында Карар кабул ителергә тиеш. Шулай ук газ бүлү челтәрен төзү һәм газ бүлү челтәрләренә түләүсез тоташтыру өчен СНТда гомуми билгеләнештәге җир кишәрлеген түләүсез бирү мәсьәләсе буенча да фикер алышырга кирәк.

Шулай ук СНТ чикләрендә торак йортлар милекчеләре исеменнән тоташтыруга гаризалар бирүгә вәкил билгеләү (кирәк булганда); снтда җир кишәрлекләре милекчеләренең төзелгән газ бүлү челтәрләренең саклау зоналарын билгеләүгә ризалыгын бирү турындагы мәсьәләләрне карауга чыгарырга кирәк.

Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, газ белән тәэмин итү системасының җир асты объектларын эксплуатацияләү өчен СНТ гомуми билгеләнештәге җир кишәрлегеннән файдалану аңа хокукларны рәсмиләштермичә генә (мондый объектларга хокукларны дәүләт теркәвенә алганнан соң) гамәлгә ашырылырга мөмкин.

Аннары торак йортны газ белән тәэмин итү челтәренә техник тоташтыруга гариза бирелә һәм килешү төзелә. Моны аерым милекчеләр дә, алар исеменнән билгеләнгән СНТ вәкиле дә эшли ала.

- Газ белән тәэмин итү челтәренә техник тоташуга шартнамә төзү өчен нинди документлар әзерләргә кирәк?

Алсу Сафина

- Техник тоташтыру турында шартнамә төзү турындагы заявкага беркетелгән документлар Татарстан Росреестрының рәсми сайтында урнаштырылган методик кулланмада санап үтелгән.   

Ситуация планы (мөрәҗәгать итүче төзегән график схема, анда тоташуга планлаштырыла торган капиталь төзелеш объектының урнашуы һәм мондый объект урнашкан җир кишәрлегенең чиге күрсәтелгән)

Мөрәҗәгать итүче вәкиленең вәкаләтләрен раслый торган ышанычнамә яисә башка документлар (әгәр тоташу турында гариза мөрәҗәгать итүче вәкиле тарафыннан бирелгән булса)

Торак йортка мөрәҗәгать итүченең милек хокукы турында ЕГРНнан өземтә

Мөрәҗәгать итүченең торак йорты урнашкан җир кишәрлегенә хокуклар турында ЕГРНнан өземтә

Гомуми җыелыш беркетмәсе.

- Алсу Шамилевна, тагын бер мөһим мәсьәлә. СНТ да торак йортларны бушлай газлаштыру сроклары турында нәрсәләр билгеле? Бу дәүләт программасы ничә ел дәвамында гамәлдә булачак?

-2022 елның декабрендә премьер-министр Михаил Мишустин торак пунктларны догазификацияләү программасы срогы чикләнмәгән дигән карарны имзалады.

Шуны да әйтәсем килә, әлеге ширкәтләрнең тулы исемлеге Татарстан Росреестрының рәсми сайтында урнаштырылган. Шулай булгач, теләгән һәркем аның белән таныша ала.