Товарда җитешсезлекләр табылса, үз хокукларыңны ничек якларга?
Сатып алучылар еш кына түбәндәге сорау белән очраша: товардагы җитешсезлекләрне ачыклаганда үз хокукларыңны ничек якларга?
Беренче чиратта, нәкъ менә закон чыгаручыларның товарның "кимчелекләрен" күз алдында тотулары белән ачыкларга кирәк. "Кулланучылар хокукларын яклау турында" Законында күрсәтелгәнчә, тиешенчә сыйфатсыз товар дип таныла:
- законда билгеләнгән мәҗбүри таләпләргә;
- сату-алу шартнамәсе шартларына;
- гадәттә, мондый төрдәге товар кулланыла торган максатларга.
Сатып алучы билгеле бер җитешсезлекләрне ачыкласа, ул болай эшләргә мөмкин. «Кулланучылар хокукларын яклау турында» Законның 18 статьясы нигезләмәләре нигезендә:
- шул ук марка/модельнең товарына алмаштыруны таләп итәргә;
- шундый ук товарга башка марка/модельне сатып алу бәясенең тиешле яңадан исәпләве белән алмаштыруны таләп итәргә;
- сатып алу бәясенең төрлечә кимүен таләп итәргә;
- товар җитешсезлекләрен бетерүне таләп итәргә;
- кулланучы яисә өченче зат тарафыннан аларны төзәтү чыгымнарын каплауны таләп итәргә;
- товар өчен түләнгән сумманы кире кайтаруны таләп итәргә.
Бүгенге көндә сатучыга белдерелергә мөмкин булган таләпләр төрен сайлау хокукы кулланучыга карый. Мисал өчен, кулланучы сатучы товарны алыштыруга басым ясаса да, акчаны кире кайтаруны таләп итәргә мөмкин. Әмма шуны истә тотарга кирәк, кулланучы сатучыга бу таләпләрнең берсен генә күрсәтергә хокуклы.
Шунысына игътибар итәргә кирәк, башка товарлар арасында закон техник яктан катлаулы товарларны аерып чыгара. Техник яктан катлаулы товарлар исемлеге РФ Хөкүмәте карары белән расланды. Мондый товарларның төзексезлеге ачыкланганда сатып алынган вакыттан алып беренче 15 көн эчендә кулланучы товарны башка (шул ук модельгә) алмаштыруны яисә башка модельгә (сатып алынган бәяне яңадан исәпләп) алмаштыруны яисә акчаларны кире кайтаруны таләп итәргә хокуклы.
Әгәр техник яктан катлаулы товарда төзексезлек, сатып алганнан соң 15 көн узгач барлыкка килсә, гарантия срогы чикләрендә товарны гарантияле ремонт өчен генә тапшырырга мөмкин. Ә товарны башка товарга алмаштыру яисә, мәсәлән, товарның шактый җитешсезлеге табылса гына, акчаны кире кайтару мөмкин.