Пассажирлар ташу шартнамәсе буенча кулланучылар хокуклары турында
Ташучы (башкаручы) сыйфаты килешүгә туры килгән хезмәт күрсәтергә бурычлы. Әгәр килешү төзегәндә башкаручы хезмәт күрсәтүнең конкрет максатлары турында билгеле булса, ул әлеге максатларда куллану өчен яраклы хезмәт күрсәтергә тиеш. Башкаручы законда билгеләнгән мәҗбүри таләпләргә туры килә торган хезмәт күрсәтергә тиеш («кулланучылар хокукларын яклау турында» 2300-1 номерлы РФ Законының 4 статьясы - алга таба Закон).
Мәгълүматка кулланучы хокуклары
Кулланучының башкаручы, күрсәтелә торган хезмәт турында үз вакытында, тулы һәм дөрес мәгълүматка хокукы, аны дөрес итеп сайлап алу мөмкинлеген тәэмин итүче законның 8, 9, 10 статьяларында билгеләнгән. Ташучы кулланучыларга түбәндәге мәгълүматны җиткерергә бурычлы:
-үзенең тулы исеме;
-урнашу урыны;
-эш режимы;
- лицензия турында мәгълүмат.
Әлеге мәгълүмат рус телендә бирелергә тиеш. Хезмәтләр турында мәгълүмат хезмәтләрдән нәтиҗәле һәм куркынычсыз файдалану кагыйдәләрен һәм шартларын, аларның куллану үзлекләре турында мәгълүматларны үз эченә алырга тиеш (законның 10 ст.2 п.).
Транспорт уставлары тарафыннан транспорт хәрәкәте расписаниесе, багаж йөртү һәм ташу бәясе, билет кассаларының эш вакыты, саклау камералары, вокзал биналарының урнашу урыны, гражданнарның аерым категорияләренә бирелә торган ташламалар һәм транспортның әлеге төренә караган башка мәгълүмат бирү бурычы күздә тотыла.
Тиешле мәгълүматны тапшырмаган өчен пассажир ташучының җаваплылыгы законның 12 статьясы белән билгеләнә. Мәсәлән, хәрәкәт расписаниесе турында үз вакытында яки дөрес булмаган мәгълүмат аркасында кулланучы поездга барып зыян китерергә өлгермәсә, пассажир йөртүчегә, законның 12 статьясы нигезендә, аларны кире кайтару турында таләп куярга кирәк.
Сыйфатсыз хезмәт күрсәткәндә кулланучы хокуклары
Кулланучы күрсәтелгән хезмәтнең җитешсезлеген ачыклаганда, Законның 29 статьясы нигезендә, үз теләге белән, таләп итәргә хокуклы:
- күрсәтелгән хезмәт күрсәтүдәге җитешсезлекләрне бушлай бетерү;
-күрсәтелгән хезмәт бәясен тиешле дәрәҗәдә киметү;;
-үз көчләре яки өченче затлар тарафыннан күрсәтелгән хезмәт күрсәтүдәге җитешсезлекләрне бетерү буенча чыгымнарны каплау.
Моннан тыш, кулланучы күрсәтелгән хезмәтнең җитешсезлекләре аркасында үзенә китерелгән зыянны тулысынча каплауны таләп итәргә хокуклы. Хезмәт күрсәтү сыйфаты буенча претензияләр аларны ачыклаганда, ташу буенча хезмәт күрсәтү барышында, яисә аның тәмамланганда белдерелергә мөмкин. Кулланучы тормышына, сәламәтлегенә яки мөлкәтенә китерелгән зыян өчен күрсәтелгән хезмәттәге җитешсезлекләр аркасында җаваплылык тулы күләмдә капланырга тиеш.
Шулай ук кулланучы Кулланучылар хокукларын яклау турындагы законнарда каралган хокукларын бозу аркасында аңа китерелгән мораль зыянны компенсацияләүгә хокуклы (законның 15 статьясы).
Хезмәт күрсәтү срокларын ташучы тарафыннан бозганда кулланучы хокуклары
Хезмәт күрсәтү срокларын бозган - транспортның төрле төрләрендә йөкне, пассажирны һәм багажны вакытыннан алда китерү вакытын бозган өчен транспортчының җаваплылыгы транспорт уставлары һәм Кодекслары белән төрлечә билгеләнә. Пассажирны, багажны яки йөкне билгеләнгән пунктка илтеп тапшырган өчен эчке һава транспортында пассажирлар йөртүче федераль закон белән билгеләнгән минималь хезмәт хакы күләменең егерме биш проценты күләмендә штраф түли. эчке су объектларында йөк ташу вакытын үтәмәгән өчен ташучы һәр тәүлек срогы чыккан саен ташылган түләүнең тугыз проценты күләмендә пеня түли, ләкин илле проценттан да артмый.
Пассажир судносы җибәрүне тоткарлаган яки аны соңарып килгән өчен, шәһәр яны, шәһәр эче маршрутлары буенча пассажирлар йөртү һәм кичүләрдә йөртүдән тыш, пассажирга транспортта йөрү бәясенең өч проценты күләмендә штраф түли.
Тимер юл транспортында йөкне вакытында илтеп җиткергән өчен ташучы һәр тәүлек саен йөк ташыган өчен түләүнең тугыз проценты күләмендә пеня түли. Багажны китереп җиткергән өчен пассажирга, аны биргәндә, пассажир, алучы таләбе буенча төзелгән акт нигезендә, пассажирлар йөртү өчен тәүлеклек саен түләүнең өч проценты күләмендә пеня түли (тулы булмаган тәүлек өчен санала), ләкин багаж ташыган өчен түләү күләменнән дә артмый.
Шундый ук пеня күләме поездны тоткарлаган яки поездны билгеләнештәге тимер юл станциясенә соңга калган өчен пассажирны йөрткәндә билгеләнгән.
Дәгъва белдерү
Йөк ташу шартнамәләренә бәйле бәхәсләр буенча судка дәгъва белдергәнче, пассажир йөртүчегә дәгъва белдерү мәҗбүри.
Ташучыга карата дәгъва белдерү вакыты:
- эчке автомобиль транспортында пассажирлар йөрткәндә-1 ел;
-тимер юл транспортында-6 ай;
- штраф һәм пеняларга карата-45 көн;
- эчке һава юллары аша чыкканда претензияләр бирү өчен гомуми вакыт - 6 ай билгеләнгән;
- эчке су ташу вакытында дәгъва белдерелергә мөмкин, ул түбәндәгеләрне билгели: пассажирлар һәм багаж ташуны гамәлгә ашыру белән бәйле рәвештә барлыкка килә торган таләпләр буенча - өч ел; йөк ташуны гамәлгә ашыру белән бәйле рәвештә барлыкка килгән пассажирлар йөртүчегә яисә буксировщикка карата таләпләр буенча - 1 ел.
Претензияне алу турындагы расписка, ягъни бер нөсхә тапшырыла, ә кулланучыда калачак икенче нөсхәдә ташучы вәкиле үз фамилиясен, вазыйфасын, кабул ителгән датасын күрсәтеп язылырга тиеш. Шулай ук булуы мәслихәт штамп яки мөһер компаниясе. Дәгъваны тапшыруның икенче варианты-почта аша заказлы хат белән тапшыру турында уведомление белән җибәрү.
Дәгъва формасы ирекле, анда претензиянең кайчан төзелүен һәм аның кайда төзелүен күрсәтергә кирәк. Шулай ук үзенең тулы мәгълүматларын язарга кирәк: исеме, фамилиясе, әтисенең исеме, яшәү урыны. Шул ук мәгълүматларны җавап бирүче турында язарга кирәк, претензияне рәсмиләштерү сәбәбе булган хәлләрне кыскача тасвирларга кирәк. Шулай ук әлеге таләптә күрсәтелгән сумманың документаль нигезләмәсен тапшырырга кирәк.
Роспотребнадзорның Татарстан Республикасы (Татарстан) буенча идарәсенең Буа, Чүпрәле, Тәтеш, Апас районнарында территориаль бүлеге