ТИМЕР ЮЛ ТРАНСПОРТЫНДА КУЛ ЙӨГЕ
Җәй-яллар вакыты, һәм һәркем үзе өчен нинди транспорт белән ялга барачагын хәл итә. Әгәр дә сайлау тимер юл транспортына туры килгән икән, ерак араларга йөри торган поездларда кул йөген йөртү кагыйдәләре турында сорау туарга мөмкин.
РФ транспорт Министрлыгының 05.09.2022 елдагы 352 номерлы боерыгы белән расланган тимер юл транспортында пассажирлар, багаж, йөк багажы ташу кагыйдәләренең 13 бүлегендә (алга таба – кагыйдәләр) тимер юл транспортында кул йөген ташу кагыйдәләре билгеләнде, алар түбәндәгеләрдән гыйбарәт::
1. Ерак арага йөрүче поездларда пассажир, вак әйберләрдән тыш, авырлыгы 36 кг дан артмаган (2 урынлы купе (СВ) вагоннары өчен-50 кг) кул йөген үзе белән 1 юл йөрү документына (билет) бушлай йөртергә хокуклы, аның күләме 3 үлчәм суммасы буенча 180 см дан артмый, шундый ук таләпләр шәһәр яны поездында кул йөген йөрткәндә дә каралган.
2. Кул йөген пассажир башка пассажирлар узуына комачауламаслык итеп урнаштыра. Кул йөген утыргычлар арасындагы юлларда, вагоннарның коридорларында һәм тамбурларында урнаштыру рөхсәт ителми.
3. Ерак арага йөрүче поездларда кул йөген урнаштыру өчен аскы урыннан-аскы киштәдә баручы пассажир, ә өске урыннан өске киштәдә баручы пассажир файдалана ала. Шул ук вакытта әгәр вагонның конструктив үзенчәлекләре кул йөген урнаштыру өчен аскы (өске) урынны гына күздә тотса, пассажирлар, биләгән урыннарына бәйсез рәвештә, кул йөген урнаштыру өчен аскы (өске) урыннан файдалануга тигез хокукларга ия. Урын бирелмичә рәсмиләштерелгән юл йөрү документлары (билетлар) буенча узучы балаларга кул йөген йөртү хокукы кагылмый.
4. Өстәмә кул йөген ташу нормасы Кагыйдәләрнең 177 пунктында билгеләнгән, алар нигезендә ерак арага йөрүче поездларда йөргәндә пассажир билгеләнгән нормага өстәмә рәвештә Олы пассажирны йөртү тарифы буенча тулы бәясенә өстәмә рәвештә сатып алынган бер юл документына (билет) 50 кг га кадәр авырлыктагы кул йөген үзе белән алып барырга хокуклы. Пассажир өстәмә урыннар өчен тулы бәягә түләгәндә, кул йөген ташу нормасы ул рәсмиләштергән юл йөрү урыннары саны буенча исәпләнә (билетлар)
5. Ерак арага йөрүче поездларның барлык вагоннарында (утыру урыннары булган каты вагоннардан (гомуми вагоннардан), утыру урыннары булган моторлы-вагонлы хәрәкәтчән составтагы вагоннардан тыш) өстәмә түләү алынмыйча, пассажирлар кул йөге сыйфатында зурлыгы өч үлчәм суммасы буенча 180 см дан артып киткән бер пар чаңгы (сноуборд) ташырга рөхсәт ителә.өч үлчәм суммасы буенча һәм өстәмә түләү алмыйча гына ташырга рөхсәт ителгән сумма буенча 180 см ташучы кагыйдәләре белән билгеләнә.
6. Ерак арага йөрүче поездда өстәмә түләү өчен ташыла торган һәр әйбер 30 кг авырлыктагы багаж тарифы буенча түләнә.мондый ташуны рәсмиләштерү "кулларда багаж"квитанциясе буенча билет кассасында башкарыла. Әгәр әйберләрне ташу өстәмә сатып алынган юл йөрү документына (билетка) башкарыла икән, 30 кг авырлыктагы багаж тарифы буенча өстәмә түләү алынмый.
7. Әгәр ерак юлга баручы поездга утырганда пассажир ерак юлга баручы поездда багаж сыйфатында ташу өчен артык кул йөген тапшырудан баш тартса, ташучы мондый кул йөген ташудан баш тартырга хокуклы.
8. Хәрәкәт итү сәләте чикләнгән балалы пассажирларга һәм инвалидларга үзләре белән поездларда кул йөген йөртүнең билгеләнгән нормасыннан тыш, тиешенчә балалар һәм инвалид коляскаларын, шулай ук аларны йөртү өчен кирәкле башка техник реабилитация чараларын түләмичә йөртергә рөхсәт ителә.
9. Пассажир ташый торган кул йөгенең бөтенлеген һәм сакланышын пассажир тәэмин итә.
10. Пассажир ташый торган кул йөгенең авырлыгы шик тудырган очракта, ташучы аны үлчәүне таләп итәргә хокуклы. Кул йөген үлчәү станцияләрдә (вокзалларда) һәм ташучы кагыйдәләре белән билгеләнгән башка урыннарда башкарыла. Әгәр үлчәү өчен кул йөге билгеләнгән нормадан артып китсә, үлчәү өчен ташучы кагыйдәләрендә билгеләнгән түләү алына.
11. Вагонны һәм башка пассажирларның әйберләрен зарарларга яки пычратырга мөмкин булган әйберләр (предметлар), шулай ук әче исле, ут куркынычы булган, агулаучы, тиз янучан, шартлагыч һәм башка куркыныч матдәләр ташуга кул йөге сыйфатында кабул ителми. Утлы корал һәм аңа сугыш кирәк-яракларын кул йөге сыйфатында ташу "Корал турында" 1996 елның 13 декабрендәге 150-ФЗ номерлы Федераль закон таләпләре нигезендә билгеләнгән таләпләрне исәпкә алып гамәлгә ашырыла.
12. Зажигалкаларны, аэрозоль төргәгендә парфюмер-косметик продукцияне, кулланучылар төргәгендә көнкүреш химиясе товарларын, максималь газ массасы 500 граммнан артмаган туристик газ баллоннарын ташу рөхсәт ителә.