Татарстан Росреестры җир кишәрлекләрен файдаланмаганда хокук бозулар ничек ачыклануын аңлатты

2025 елның 28 ноябре, җомга

Татарстан Республикасы буенча Росреестр идарәсендә җир кишәрлекләреннән файдаланмау билгеләре буенча кайнар линия узды. Сезнең игътибарыгызга еш бирелә торган сораулар һәм аларга җаваплар тәкъдим итәбез.

Әлмәттә урнашкан бакча җир кишәрлеге мирас итеп алынган. Соңгы 3 ел дәвамында файдаланылмаган. Үз җиребезгә хокукыбызны саклап калу өчен, безгә нинди гамәлләр кылырга кирәк?

- 2025 елның 1 мартыннан үз көченә кергән 08.08.2024елдан № 307-ФЗ Федераль закон нигезендә торак пунктлар җирләре составындагы җир кишәрлекләре, шулай ук бакча һәм яшелчә җир кишәрлекләре (СНТдагы кишәрлекләрне дә кертеп) өчен өч еллык үзләштерү срогы билгеләнгән.

2025 елның 1 мартыннан соң сатып алынган кишәрлекләр өчен үзләштерү вакыты милек хокукын теркәгән вакыттан исәпләнә.

2025 елның 1 мартына кадәр сатып алынган кишәрлекләр өчен үзләштерү вакыты 2025 елның 1 мартыннан исәпләнә.

Җир кишәрлеген файдалану өчен яраклы хәлгә китерү өчен чараларның берсен үткәрергә кирәк. Алар арасында рельефны тигезләү, ваклау, киптерү, туфракны тыгызлау, чүп үләннәрдән (күперүдән) чистарту һәм башкаларны аерып карарга мөмкин.

На моем земельном участке находится сгоревший дом. Является ли это нарушением земельного законодательства?

- Россия Федерациясе Хөкүмәтенең 31.05.2025елдан №826 карары нигезендә, әгәр җир кишәрлегендә бина яисә корылма төзелгән булса, аларны тиешле хәлдә тотарга, түбә, стена җимерелүгә, тәрәзәләр яисә тәрәзә пыялалары төшүгә юл куймаска кирәк. Әгәр мондый җимерелүләр була икән, милекче инспектор тарафыннан участокның торышы теркәлгәннән соң бер ел эчендә биналарны яки корылмаларны торгызуга керешергә тиеш. Югыйсә бу шулай ук җир кишәрлегеннән файдаланмау турында сөйли. Шулай итеп, ярым җимерек йортның булуы бу очракта җир кишәрлегеннән файдаланмау билгесе булып торачак. 

Минем милектә ИЖС өчен җир кишәрлеге бар, анда яшәү өчен яраксыз иске йорт тора. Хәзерге вакытта хокук бозу билгеләре бармы, миннән җир кишәрлеген тартып ала алалармы?

- ИЖСның сезнең участогында иске йорт булу турыдан-туры хокук бозу булып саналмый, ул хәзер үк тартып алуга китерә. Әгәр дә җир кишәрлегенең озак вакыт дәвамында торак төзелеше яки торак йортны эксплуатацияләү өчен файдаланылмавы исбатланса, тартып алу куркынычы озак вакытлы перспективада бар.

Беренче чиратта, кишәрлек мәйданының 50% тан артыграгына чүп-чар яисә калдыклар белән пычрануга, шулай ук булган күчемсез милек объектларының, корылмаларның җимерелүенә (түбәләрнең, диварларның, тәрәзәләрнең җимерелүенә) юл куярга ярамый.

Җир кишәрлегенең чүпләнүенә йә күчемсез милек объектларының җимерелүенә бәйле рәвештә хокук бозу аңа хокук рәсмиләштерелгәннән соң кимендә 3 ел узгач ачыкланырга мөмкин. Әгәр кишәрлек 2025 елның 1 мартына кадәр сатып алынган булса, 2028 елның 1 мартыннан.

Җир кишәрлегенә хокукны рәсмиләштергәннән соң 7 ел эчендә шәхси торак йорт төзергә һәм рәсмиләштерергә кирәк. Төзелгән һәм рәсмиләштерелгән индивидуаль торак йорт булмау сәбәпле, хокук бозу кишәрлеккә хокук рәсмиләштерелгәннән соң кимендә 10 ел узгач ачыкланырга мөмкин. 

Хокук бозулар ничек ачыкланачак?

- Җир кишәрлекләреннән файдалануга бәйле хокук бозуларны ачыклый, Росреестр һәм җирле үзидарәнең вәкаләтле органнары.

Контроль (күзәтчелек) кысаларында хокук ияләренә мәҗбүри таләпне бозуга юл куймау турында кисәтүләр җибәреләчәк.

Әгәр участокта чүп-чар һәм чүп-чар күп булса, инспектор моны билгеләп үтә һәм хокук бозулар килеп чыгу куркынычы турында кисәтү юллый. Анда участокны билгеле бер вакыт дәвамында чистартырга киңәш ителә. Әгәр моны эшләмәсәң, хокук бозу теркәләчәк.

Хокук бозу ачыкланган очракта милекчегә аны бетерү турында күрсәтмә бирелә, анда чаралар күрү срогы күрсәтелә. Кагыйдә буларак, бу ярты ел. Аннары күрсәтмәнең үтәлешен тикшерү үткәрелә.

Әгәр яңадан хокук бозулар бетерелмәгәнлеге ачыкланса, административ хокук бозу турында эш кузгатыла һәм милекчене җаваплылыкка тарту мәсьәләсе карала. Шулай ук хокук бозучы адресына хокук бозуны бетерү турында яңа күрсәтмә җибәрелә. 

 

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International