Юллама өчен акчаны ничек кире кайтарырга, әгәр сәфәр кинәт гамәлдән чыгарылган булса
Тормышта төрле хәлләр була. Хәтта ел дәвамында әзерләнгән сәяхәткә дә бармый калырга мөмкин. Әгәр дә бу сезгә бәйле булмаса, тормышка ашырылмаган тур өчен сарыф ителгән акчаларны кире кайтару мәсьәләсе туа.
Турист нәрсәне белергә тиеш?
"Туристлык эшчәнлеге нигезләре турында" гы законның 10 статьясы нигезендә һәр як килешү төзегәндә яклар булган шартларның сизелерлек үзгәрүенә бәйле рәвештә туристик продуктны сату турындагы шартнамәне үзгәртүне яки өзүне таләп итәргә хокуклы.
Туристларның аңа бәйсез шартлар үзгәрүенә турист авыруы, виза бирүдән баш тарту һәм башка шартларга бәйле.
Мәсәлән, туристик продуктны сатуга килешүне өзүгә нигез булып торачак.:
килешүдә күрсәтелгән сәяхәт шартларын начарайту;
сәяхәт вакытын үзгәртү;
транспорт тарифларының көтелмәгән үсеше;
туристның аңа бәйсез шартлар (туристның, аның гаилә әгъзаларының авыруы, виза бирүдән баш тарту һәм башка шартлар) буенча сәфәр кылу мөмкинлеге булмау.
Әлбәттә, аларны документлар белән раслау кирәк булачак. Мәсәлән, әгәр балагыз авырып китсә, һичшиксез табибка мөрәҗәгать итегез һәм белешмә яки медкартадан таныкланган өземтә алыгыз.
Шулай ук кирәк:
1) Хәлләрнең сизелерлек үзгәрүенә бәйле рәвештә килешүдән баш тарту турында гариза яки претензия язарга. Сәяхәтегезне оештыру өчен закон буенча туроператор җавап бирә, хәтта юлламаны турагентлык аша сатып алган булсагыз да. Шуңа күрә гаризаны туроператорга бирергә кирәк булачак.
Сез шулай ук белергә тиеш: закон Сезгә ике вариант бирә – беренчесе килешүдән баш тартырга (ягъни сәфәрне гамәлдән чыгарырга), икенчесе килешүне үзгәртүне таләп итәргә (мәсәлән, даталарны үзгәртергә, шартнамәне яңадан рәсмиләштерергә) . Шуңа күрә иң отышлы һәм уңайлысын сайлап ала аласыз.
Әлеге нигез буенча турдан баш тарту турфирма тарафыннан сыйфатсыз хезмәт күрсәтү белән бәйле түгел. Бу очракта турфирманың гаебе юклыктан, килешүне өзүдә юллама өчен түләнгән барлык сумманы кире кайтаруны күздә тотмый. Бу очракта «Кулланучылар хокукларын яклау турында» гы законның 32 статьясы нигезендә, турфирма сездән сәяхәтегезне оештыру белән бәйле рәвештә алып барырга өлгергән чыгымнарыгызны саклап калырга мөмкин. Бу, бәлки, заказ бирелгән авиабилетлар, страховка, бронь кунакханәләр һәм башка позицияләр, алар сезнең килешүдә каралган .
2) әгәр претензия бирәсез икән, исегездә тотыгыз:
- туроператорга гаризагызның нөсхәсендә имза куйдырып тапшырырга;
- әгәр туроператор башка шәһәрдә булса, претензияне почта аша заказлы хат белән, килешүдә күрсәтелгән туроператор адресына язып, тапшыру турында хәбәрнамә яисә кыйммәтле хат белән җибәрегез. Почта квитанцияләрен, хәбәрнамәләрне саклап тотыгыз;
- сезнең мәсьәләне хәл итүне тизләтү өчен туроператорның электрон почтасына дәгъва языгыз һәм аны тур сатып алган турагентлыкка кул куегыз.
Игътибар!
Закон буенча туроператор сезнең претензияне алу датасыннан соң 10 көн эчендә карарга тиеш. Әгәр җавап юк икән, турагентлыкта яки туроператорда сезнең гаризаны карау статусын аныклагыз.
Әгәр туроператор сумманың бер өлешен генә кире кайтарса яки берни дә кире кайтармаса, нишләргә?
- әгәр сез юллама сатып алган вакытта чит илгә чыгудан страховканы рәсмиләштергәнсез икән, туроператор тоткан юллама бәясенең бер өлешен каплау турында гариза белән иминият компаниясенә мөрәҗәгать итә аласыз. Иминият компаниясенә гариза әзерләү өчен үз полисының шартларын, иминият кагыйдәләрен һәм раслый торган документларны игътибар белән өйрәнегез (турпродукт сатуга килешү, хастаханәдән белешмәләр, виза бирүдән баш тарту, туроператор кире кайтарган суммага түләү, тотылган чыгымнарны раслау өчен туроператор биргән документларны һ. б.) әзерләгез.;
- туроператордан һәм турагентлыктан аларның чыгымнарын (билетлар броньлау һәм түләү, кунакханәнең броньлау, страховка түләү һ.б.) раслаучы документларны соратыгыз.
Әгәр чыгымнар бернинди дә расланмаса, туроператор сезнең претензиягезне алганнан соң ук билетлар сатып алган өчен акчаны тотып калса, сез судка мөрәҗәгать итә һәм калган сумманы кире кайтаруны таләп итә аласыз. Кагыйдә буларак, туроператорлар судка кирәкле барлык документларны бик теләп тапшыралар. Шуңа күрә суд тикшерүе нәтиҗәләре буенча юллама бәясенең тагын бер өлешен эзләп таба аласыз, шулай ук неустойка, мораль зыян өчен компенсация, штраф түләүләрен таләп итә аласыз. Катнашуга өченче затлар сыйфатында турагентлыкны һәм иминият компаниясен җәлеп итү мәслихәт (әгәр сездән читкә китмәүдән страховка булса).
Бик еш кына туроператорлар чартер рейсына кайтарып калдыра һәм акчаны кире кайтарганда бәяләр белән уйныйлар.
Һава кодексы 108 статьяда болай ди: «Пассажир, 24 сәгатьтән дә ким булмаган вакытта , очыштан баш тартырга һәм түләнгән сумманы кире алырга хокуклы. Әгәр срок 24 сәгатьтән дә ким булса, пассажир түләнгән сумманы, бәянең 25% ын тотып түләнгән сумма, алырга хокуклы". Шул ук вакытта даими рейс яки чартер бөтенләй мөһим түгел. Үз хокукларыгызны тулы күләмдә файдаланыгыз.