Балигъ булмаганнар катнашында күчемсез килешү башкару үзенчәлекләре
Күчемсез милек белән теләсә нинди килешү - мәшәкатьле һәм җаваплы эш, бигрәк тә анда балигъ булмаганнар катнаша икән. Бүген без олыларга нинди нечкәлекләргә әзерләнергә туры киләчәген сөйләрбез, мәсәлән, фатирны сатып алырга яки сатарга карар кылган, аның милекчеләренең берсе бала буклган очракта..
Балигъ булмаганнар мөлкәтенә карата алыш-бирешләр кылуның гомуми кагыйдәләре
Балигъ булмаганнарның мөлкәтен тартып алу буенча барлык килешүләр опека һәм попечительлек органнарының алдан ризалыгы белән уздырыла. Опека органнары, барыннан да элек, баланың торак шартлары теге яки бу алыш-бирешне башкарганда, мәсәлән, фатирны сатканда начарланмыймы, дип кызыксына.
Татарстан Росреестры эксперты Рузилә Кашшапова аңлатуынча, хәзерге вакытта опеканың кайсы очракларында баш тартачагын анык билгеләмә юк, ә кайсыларында - рөхсәт бирәчәк һәм нинди шартларда. Әлбәттә, баш тарту турындагы карар мотивлаштырылган булырга тиеш һәм ул судта шикаять ителергә мөмкин.
Опека органының алдан рөхсәте түбәндәге килешүләр өчен таләп ителә:
- балигъ булмаган затның күчемсез мөлкәтен тартып алу, шул исәптән тәрбиядәге баланың мөлкәтен алмаштыру яисә бүләк итү, аны наемга (арендага), түләүсез файдалануга яисә залогка тапшыру;
- тәрбиягә алынган хокуктан баш тартуга, аның мөлкәтен бүлүгә яисә аннан өлеш чыгаруга китергән алыш-бирешләр өчен, шулай ук опекага алынган кешенең мөлкәтен киметүгә китерә торган башка төрле килешүләр өчен.
Мәсәлән, опека органының алдан рөхсәт алуы таләп ителә, хәтта ата-аналар бала исеменнән коммуналь фатирда урнашкан гомуми өлешле милек хокукында яки күрше бүлмәдә өлешне өстенлекле сатып алу хокукыннан баш тарткан очракта да. Бу кирәк, чөнки бу очракта бала карамагындагы (балага) хокуклардан баш тарталар, - ди Рузилә Кашшапова.
Моннан тыш, гамәлдәге кануннарда балигъ булмаганнарның якын туганнары белән аларның законлы вәкилләренең алыш-бирешләрен кылуны, мөлкәтне бүләк буларак яисә түләүсез файдалануга тапшырудан тыш, тыю билгеләнгән.
Белешмәләр өчен
Тәрбиядәге баланың мөлкәте белән идарә итү тәртибе "Опека һәм попечительлек турында" Федераль закон белән билгеләнә.
Опека һәм попечительлек органының алдан рөхсәтеннән башка килешүләр башкаруның хокукый нәтиҗәләре
Опека һәм попечительлек органы рөхсәтеннән башка, опека һәм попечительлек органы исеменнән килешү төзегәндә, соңгысы, мондый фактны ачыклаганда, мондый шартнамәне өзү турындагы таләп белән кичекмәстән судка мөрәҗәгать итәргә тиеш.
Мондый шартнамә өзелгәндә опекага алынган мөлкәт кире кайтарылырга тиеш, ә шартнамә якларына китерелгән зыян опекун (попечитель) тарафыннан түләнергә тиеш.
Опека органының алдан ризалыгыннан башка балигъ булмаган затның мөлкәтен читләштерүгә юнәлдерелгән килешү - бәхәсле!
Балигъ булмаган бала исеменнән кем алыш-биреш башкарырга хокуклы
Балигъ булмаганнар, ягъни 18 яшькә (балигъ булганнары) җитмәгән затлар ике категориягә бүленәләр: 14 яшьтән 18 яшькә кадәрге затлар һәм кече яшьтәге, ягъни 14 яшькә җитмәгән затлар.
Балигъ булмаганнар 14 яшьтән 18 яшькә кадәр мөстәкыйль рәвештә, әмма үзләренең законлы вәкилләренең - ата-аналарының, уллыкка алучыларның яисә попечительнең язма ризалыгы белән алыш-биреш итәләр. Ягъни килешүне балигъ булмаган бала үзе (14 яшьтән башлап) имзалый, ә ата-аналар килешүдә "Риза " тамгасын куя.
14 яшькә җитмәгән балигъ булмаганнар өчен алар исеменнән бары тик ата-аналар, уллыкка алучылар яки опекуннар гына килешүләр ясый ала.
Опека һәм попечительлек органын рөхсәт итү таләп ителмәгән очраклар
Опека органының ризалыгы әгәр күчемсез милек сатып алынса яки балигъ булмаган балага бүләк ителсә кирәк булмаячак.
Әгәр дә сатып алу бара икән, әйтик, кредит (яки заем) чаралары, шулай ук закон аркасында залог барлыкка килә торган ана капиталы акчалары исәбеннән түләү кичектерелгәннән соң, бу очракта шулай ук опека һәм попечительлек органының алдан ризалыгын алу таләп ителми, дип аңлата Рузилә Кашшапова.
Балигъ булмаганнар катнашында килешүләрне теркәү өчен документларга таләпләр
Балигъ булмаган яшьтәге күчемсез милекне читләштерү буенча килешүләр мәҗбүри нотариаль таныклыкка тиеш.
Нотариаль таныкланган килешүне дәүләт теркәвенә алу документларын килешү яисә нотариус тәкъдим итәргә хокуклы. Әгәр документлар кәгазь рәвештә бирелгән булса, теркәү срогы 5 эш көне булачак. Электрон формада булса - 1 эш көне.
Татарстан Росреестры матбугат хезмәте