Зыян күргән акча белән кая барырга?
Гражданнарга мәгълүмат бирү һәм агарту максатларында, халыкның финанс белемен күтәрү кысаларында, гражданнарның игътибарын акчага зыян килү төрләренә юнәлтәбез һәм аларга зыян килгән очракта кая мөрәҗәгать итәргә.
Тәңкәләрне яки банкнотаны бозу әле ул автомат рәвештә "сафтан чыга" дигәнне аңлатмый. Өч вариант бар:
1. Зыян көчле булмаса, акча элеккечә үк түләүгә сәләтле. Аларны кибетләрдә дә, банкларда кабул итәргә тиешләр.
2. Зыян шактый зур булса, акча белән сатып алуны түләп булмаячак, әмма аларны банкта яңа банкноталарга яки тәңкәләргә алыштырырга мөмкин.
Сезгә банк кассасына килү дә җитә. Әгәр дә кассир банкнота яки тәңкәләрнең түләү сәләте булуын расласа, сезгә аларны яңа акчага алыштыралар яки сезнең хисапка акча кертәләр. Кайвакыт алмашу өчен Россия Банкы учреждениесендә өстәмә экспертиза кирәк булачак, һәм сезгә түләү сәләте турында рәсми бәяләмә көтәргә туры киләчәк.
Элемтә шулкадәр көчле ки, банкнота яки тәңкә түләү сәләте билгеләренә туры килми - акча белән түләргә ярамый һәм аларны да алыштырырга ярамый.
Зыян күрүче монета яки банкнота белән ничек эш итәргә икәнен аңлау өчен, зарарлану дәрәҗәсен бәяләргә кирәк. Моны сез мөстәкыйль эшли аласыз
Зыян төрләре
Акчада ышкылган эзләр һәм пычрак
Пычрану - банкноталарның эйләнеш вакытын кыскартуның иң киң таралган сәбәбе. Еш кына кәгазь акчаны эйләнештән алалар һәм аларны туздырган һәм пычранганга юкка чыгаралар - бу купюраларның табигый картаюы.
Әгәр дә зыян күргән һәм пычранган банкнота яки анда зур булмаган таплар булса, мәсәлән, майдан яки буяулардан, ләкин сурәтләр ачык күренсә, аны һаман да кибеттә кабул итә алалар.
Кая илтергә ? Кибеткә. Сез алар белән кыю рәвештә түли аласыз. Дөрес, банкнотада җитди югалту яки анда шактый зур тап булса, мондый банкнотаны бары тик банкта гына алыштырырга мөмкин.
Банкнотның яшәү срогы күбесенчә аларның номиналларына бәйле - ул никадәр түбәнрәк булса, купюраны шулкадәр тизрәк туза. Йөз сум акчалыларның уртача гомере- ел ярым - ике ел, ә менә биш меңлек банкнота әйләнештә биш ел йөрергә мөмкин.
Акчада чит символлар
Банкнотта телефон номерын язу һәм аны китапка салу идеясе романтик булып тоелырга мөмкин, ләкин эштә, язмалар һәм юлламалар өчен купюралар кулланып, сез аларның яшәү вакытын кыскартасыз. Кагыйдәләр буенча, әгәр банкнотада ике символдан һәм күбрәк яки рәсемдән чит язу, штамп эзе булса , ул тузган дип таныла һәм юкка чыгаруга юнәлә.
Кая илтергә ? Сез бу купюра белән сатып алырга бара аласыз, һәм сездән аны кибеттә кабул итәчәкләр. Әмма мондый купюраларның гомере озак булмаячак - ул банкка эләккәч, аны мөрәҗәгатьтән чыгарачаклар һәм юк итәчәкләр.
Акча ертылса
Кечкенә тишекләр булса
Кая илтергә ? Кибеткә. Мондый зыян куркыныч түгел. Дөрес, әгәр диаметры шактый зур булса, банкнотаны да мөрәҗәгатьтән чыгарачаклар.
- Не хватает уголка или края
Кая илтергә ? Такой купюрой по-прежнему можно расплатиться, поэтому смело идите с ней в магазин. Но если площадь утраченного уголка или края была значительной, то с банкнотой лучше сразу отправиться в банк.
- Шактый зур өлеш җитми
Мәсәлән, акчалар җитди янган, кислотага эләккән яки фрагментларның бер өлешен югалткан.
Кая илтергә? Бары тик банкка. Әгәр ниндидер сәбәп аркасында акча зыян күргән икән, сезнең дә аларны алмаштыру мөмкинлеге бар. Моның өчен сезгә калган барлык фрагментларны пөхтә итеп җыярга һәм аларны экспертиза уздыру өчен банкка кертергә кирәк. Алмаштыру өчен кирәкле мәйданны саклап калган чын зыян күргән купюраларны яңа банкноталарга алмаштыралар. Мондый тикшерү сизелерлек вакыт алырга мөмкин, ләкин сезгә бөтенләй бушка төшәчәк. Акча зыян күргән янгын очрагын тиешле белешмә белән расларга кирәк.
Әгәр дә банкноталардан 55% тан азрак калган булса, аны инде алмаштырып булмый.
- Өзлекләр бар
Кая илтергә? Сездән кибеттә шундый купюраны кабул итәргә тиешләр. Дөрес, өземтәләр шактый зур булса, аның белән банкка китү яхшырак.
- Банкнот кисәкләргә ертылса
Кая илтергә ? БанккаӘгәр дә банкнота тулысынча өзелсә яки аны киссәләр, аны ябыштырырга һәм алмашка банкка илтергә мөмкин. Бер кисәкләрдән банкноталарның тулы мәйданының кимендә 55% ын җыярга кирәк, шул ук вакытта барлык фрагментларның бер купюраныкы булуы мөһим.
Ә менә уң яки арткы ягын югалткан банкнотны инде алыштырып булмаячак.
Акчалар буялса
Әгәр сез әйберләр белән бергә очраклы рәвештә банкноталарны юып, башка төскә буясагыз.
Кая илтергә ? Буялган купюраны банкка кертергә кирәк, анда сезгә аны яңага алыштырачаклар. Очраклы буяуның башка төрләре турында да шуны ук әйтергә мөмкин.
Ә менә акчаларны урламасыннар өчен, банклар тарафыннан кулланыла торган махсус буяудагы банкнотаны алыштырып булмаячак. Нәкъ менә шуңа күрә буяулар белән буялган купюраларны сезгә, мөгаен, тиз генә алмаштырмаслар - буяу тибын билгеләү өчен.мондый банкноталарны кассир өстәмә экспертизага җибәрергә мөмкиннәр.
Тимер акчалар белән нәрсә эшләргә?
Металл тәңкәләр банкноталардан озаграк хезмәт итә, һәм алар белән мөмкин булган бәхетсезлек очраклары азрак булырга мөмкин. Әмма зарарланулар бар икән, түбәндәге алмаштыру кагыйдәләренә иярергә кирәк:
- Башлангыч формасы үзгәрмәгән һәм монетада вак тырналу яки ышкылу эзләре генә булса аның белән түләү уздырырга мөмкин;
- Әгәр дә тәңкә бөкләнгән, эрегән, тишекле булса, әмма шул ук вакытта ул үз массасының 75% ын саклап калган булса, мондый тәңкәне банкта алыштырачаклар.
- Әгәр дә акча эрегән яки төсен үзгәрткән икән (температура яки агрессив мохит белән бәйле), сез аны алыштыра аласыз. Әмма акча Россия Банкы тарафыннан чыгарылган булуы ачыкланса гына.
- Монета тулысынча сурәтсез һәм акчаның бер өлеше генә калса, аны алмаштыруга кабул итмәячәкләр.
Кулланучылар өчен дәүләт мәгълүмат ресурсыннан файдаланып https://zpp.rospotrebnadzor.ru. Һәр кулланучы видеороликлар, дәгъвалау һәм дәгъва белдерү үрнәкләре, яраксызга чыгарылган товарлар исемлеге белән таныша ала. Ресурста кулланучылар хокукларын яклау өлкәсендә Роспотребнадзорның суд практикасы турында бөтен мәгълүмат урнаштырылган.
Кулланучылар хокукларын яклау мәсьәләләре буенча дәгъвалар төзүдә консультация ярдәмен Татарстан Республикасы буенча Роспотребнадзор Идарәсенең Буа, Чүпрәле, Тәтеш, Апас районнарында 3-52-89 телефоны яисә язма рәвештә түбәндәге адрес буенча мөрәҗәгать итеп ала аласыз: Буа ш., Ефремов ур., 135 В.
Татарстан Республикасы буенча Роспотребнадзор Идарәсенең Буа, Чүпрәле, Тәтеш, Апас районнарында территориаль бүлеге